Giữ thái độ đúng đắn, thay vì đơn thuần chọn hướng đi
16 nguyên tắc giúp bạn có những bước tiến nhanh và tốt, bất chấp lựa chọn hướng đi nào.
Trích sách: Một đời như kẻ tìm đường - GS. Phan Văn Trường
Nội dung: Chương 6: Giữ thái độ đúng đắn, thay vì đơn thuần chọn một hướng đi.
Ít ai trên đời có được con đường sự nghiệp bằng phẳng, cứ thế mà thẳng tiến. Và giả sử nếu được như thế, liệu người ta có hạnh phúc không?
Mơ thì cứ mơ, vì dù muốn dù không, cuộc đời của các bạn, giống như những năm tháng GS. Phan Văn Trường đã sống và trải nghiệm, thầy đúc kết, đó chắc chắn sẽ không phải là con đường dễ đi.
Cuộc đời không phải là con đường thẳng, mà là phép cộng của nhiều khúc thành công rực rỡ và cả những khúc thất bại ê chề.
Người biết nhận thức, biết nhìn nhận lại và học hỏi từ những thất bại sẽ nhanh chóng bước sang một khúc quanh mới của cuộc đời nhanh hơn người vô tri.
Dưới đây là 16 nguyên tắc từ GS. Phan Văn Trường giúp bạn có những bước tiến nhanh và tốt, bất chấp bạn lựa chọn hướng đi nào.
1. Mỗi lúc, mỗi nơi, hãy tạo giá trị cho xã hội chung quanh, dù giá trị đó to hay nhỏ
Mỗi giây mỗi phút, xã hội đều khao khát đón nhận những giá trị dù to hay nhỏ từ mỗi cá nhân.
Đây là điểm cơ bản cho phép bạn xây dựng một chỗ đứng ngày càng cao do chính xã hội tặng lại bạn.
Không nhất thiết là những việc làm to tát, chỉ cần nhặt một tờ giấy bừa bãi nơi công cộng, bạn đã tạo ra một giá trị cho cộng đồng.
Nếu khuyến khích người khác cùng làm việc đó, bạn đã thành công trong việc tạo giá trị cho cả bạn đồng hành.
Còn nếu bạn khiến mọi người ý thức được không nên vứt rác một cách vô tội vạ thì trên cả việc tạo giá trị, bạn sẽ còn được công nhận là một người lãnh đạo.
2. Làm thật tốt việc của mình, đừng can thiệp vào việc của người khác
Trong xã hội Việt Nam, có một truyền thống rất đáng yêu là ai cũng muốn can thiệp vào việc của người khác.
Nhưng đời sống xã hội ngày nay càng phức tạp, mỗi tình huống đều chứa đựng những uẩn khúc bên trong, mà người ngoài cuộc không thể biết, hiểu hết được.
Vì vậy, khi can thiệp vào chuyện của một ai đó, rất có thể chúng ta sẽ làm cho chuyện của họ trở nên nặng nề hơn.
Rồi khi giải quyết xong vấn đề, họ sẽ chỉ nhớ tới bạn như một ân nhân bất đắc dĩ, hay một nhân chứng phiền phức của những lỗi lầm ngu xuẩn. Nếu như vậy thì quả là “làm ơn mắc oán”!
Người thức thời chớ bao giờ mất thời gian để can thiệp vào những sự việc không mang lại lợi ích cho ai.
Lộ trình của bạn sẽ chậm lại, chứ không nhanh lên nếu bạn đã trót để mất thời gian vào những chuyện không đâu. Hãy tập trung vào việc của bạn!
3. Ngay những tình huống bình thường nhất, cũng cần dựng tạo lòng tin
Lộ trình cuộc đời của bạn cần rất nhiều người ủng hộ. Do đó, ngay trong những lúc thư giãn, nói chuyện tào lao, bạn cũng nên chắt lọc những đề tài nào mình có thể nói chuyện hồn nhiên, và tránh hết những đề tài nhạy cảm mà mình không nắm vững.
Chớ nên phát biểu khi chưa suy nghĩ chín chắn và đối tác chưa sẵn sàng để nghe. Khi cần thiết, bạn nên chọn im lặng, thay vì tham gia bàn bạc vô tội vạ.
Bạn đừng bao giờ có những ý nghĩ tạm bợ, những giải pháp vá víu, những hành động qua ngày.
Thái độ tạm bợ sẽ làm cho bạn thấp giá, mất đi sự tín nhiệm của xã hội cho những việc lớn. Người đời vẫn thường kính trọng những ai cẩn mật trong tư duy và lời nói
“Hãy xem lời nói như một viên đạn, phải biết dùng nó đúng thời điểm, đúng tình huống để bắn trúng đích.”
- GS. Phan Văn Trường.
4. Đừng bỏ lỡ cơ hội để tôn vinh người khác
Bất cứ tình huống nào cho phép, hãy nói lời chúc mừng và vinh danh những người đã thực hiện bất cứ việc gì, cho dù là việc to hay nhỏ. Được bạn tôn vinh, họ sẽ nhớ mãi và trả lễ nhiều lần như thế.
Ngược lại khi đối tác phạm lỗi, bạn hãy tìm lời lẽ để mọi người dễ dàng chấp nhận được một sự việc khó cho mọi người, được thực hiện trong những điều kiện không lý tưởng với ít phương tiện.
Đỡ lời là biết sống với xã hội. Mỗi cố gắng đều cần được tôn vinh, mỗi chiến công, cho dù nhỏ đều phải được khen thưởng. Còn nếu là những chiến công đó do thành viên trong gia đình tạo nên thì bạn hãy ăn mừng.
5. Tránh tạo nên những phản ứng đối nghịch vô ích hoặc những sự ghen tuông, ganh tị không cần thiết.
Ngày nay, chúng ta thường xuyên được chứng kiến những màn khoe khoang của nả.
Thi thoảng chúng ta lại bắt gặp hình ảnh một đám cưới mà cô dâu chú rể ngập tràn trong những vàng ròng, vàng miếng. Ít hôm lại thấy một đại gia nào đó khoe chiếc xe mới sắm được trên mặt báo…
Người khoe ra những thứ đó sẽ nhận được những lời khen hời hợt, những lời chúc mừng qua quýt cho những thứ rất phù phiếm, đã tốn tiền mà tốn cả công, còn thì để lại cho xã hội là chút vị đắng của sự ganh tị, khó chịu.
Xã hội mà không yêu bạn thì bạn sẽ đi đâu xa?
6. Chớ bao giờ tự khen mình
Tự đánh giá tốt về mình sẽ chỉ làm cho người khác đánh giá bạn thấp đi. Việc đánh giá sẽ chỉ có giá trị khi một nhân vật thứ ba làm việc này.
Ngoài việc bị đánh giá là trơ trẽn khi tự nhận là mình giỏi, dưới hình thức này hay hình thức khác, bạn nên học một nguyên tắc bất di bất dịch: Lời tự khen không thể khách quan.
Thành thử, thay vì tưởng tượng rằng nếu nhắc nhở đối tác là bạn giỏi, họ sẽ tặng cho bạn cơ hội, thì bạn cần biết rằng mình vừa làm một việc phản cảm và phản lợi ích cho chính bản thân: Đối tác sẽ mất lòng tin và dần dần tránh xa bạn.
7. Hãy trung thành với những người trung thành với bạn, mà trước nhất là vợ hoặc chồng bạn
Người bạn đời sẽ đóng một vai trò vô cùng quan trọng trên lộ trình thành công của bạn, nếu bạn biết mời người mình tín nhiệm nhất vào cuộc.
Đáng tiếc là còn rất đông đàn ông Việt Nam vẫn hay nói xấu vợ, hạ thấp vai trò, giá trị của người vợ đối với những thành công trong cuộc đời mình.
“Thuận vợ thuận chồng tát bể Đông cũng cạn”, ông bà ta đã đúc kết. Bạn có biết người nước ngoài đánh giá về người đàn ông Việt Nam thành công thế nào không?
Thầy chia sẻ, hàng trăm lần Thầy được nghe những câu đại loại: Ông ấy thành công là phải, cứ trông người lạ phong cách quý phái sang trọng như thế thì làm sao không thành công!
“‘Giàu vì bạn, sang vì vợ’: Lộ trình thành công nằm ở đây, chưa kể tới cả lộ trình hạnh phúc, bạn nhé.”
- GS. Phan Văn Trường.
8. Cơ hội bao giờ cũng tới như một thách thức, thậm chí mình có thể tự tạo cơ hội
Khi tiếp xúc với các bạn trẻ, điều làm cho GS. Phan Văn Trường băn khoăn nhất là một số em than thở gặp rất ít cơ hội: “Có lẽ các bạn trẻ đó đã không tinh mắt lắm, vì theo tôi, cơ hội luôn rất nhiều xung quanh ta.”
Tất nhiên, chẳng ai tự dưng tìm đến mời bạn làm giám đốc công ty họ, chẳng ai đột nhiên mang tặng bạn một lạng vàng đặt sẵn trên khay bạc.
Những cơ hội nhỏ tới mỗi ngày và theo kinh nghiệm của giáo sư, những cơ hội trung bình hoặc lớn vũng rất nhiều và xuất hiện rất thường mỗi năm. Thậm chí bạn có thể tự tạo ra cơ hội cho chính mình.
Cơ hội luôn có rất nhiều, nhưng bạn sẽ chỉ nhìn thấy cơ hội nếu trong bạn có sẵn tốt chất của người sẵn sàng phiêu lưu, chấp nhận rủi ro, không ngại công việc.
9. Hãy nới rộng các mối quan hệ, vòng bạn bè thân hữu
Nối tiếp chủ đề cơ hội, chúng ta không thể chối cãi một điều rằng: Số đông cơ hội trong cuộc đời chúng ta sẽ tới từ bạn bè bằng hữu. “Giàu vì bạn…” mà!
GS. Phan Văn Trường đã gặp rất nhiều người trẻ tuổi làm việc này một cách quy củ và họ đã thành công.
Điều chúng ta phải hiểu là không ai có thể biết trước được cơ hội sẽ tới với bạn qua kênh nào.
Do đó, khi xây dựng các mối quan hệ, bạn nên công khai những khát khao của mình, thậm chí những dự án bạn đang hoặc sẽ tiến hành nếu mong muốn đi tìm sự cảm thông, tâm đầu ý hợp từ đối tác.
Xây dựng được mối quan hệ bạn bè rồi, phải biết cách duy trì, vun đắp tình bạn.
Việc giữ gìn tình bạn không nhất thiết phải đi nhậu với nhau mỗi chiều, mà có khi chỉ cần những ý nghĩ đằm thắm tích cực cho nhau.
10. Chớ bao giờ nên đặt vấn đề của bạn cho ai đó giải quyết
Người Việt chúng ta thường thích có người chia sẻ những nỗi nhọc mệt của tâm hồn, những vướng mắc của bản thân. Trên phương diện tình cảm cá nhân, điều này sẽ không có gì đáng nói.
Tuy nhiên, khi phải lựa chọn hướng đi, việc nhận được nhiều ý kiến từ bên ngoài sẽ pha loãng sự tập trung của bạn, đôi khi còn đưa tới thối chí.
Vì vậy, bạn phải tự cân nhắc, lên kế hoạch, lộ trình cho mình rồi gồng mình tiến tới.
Bởi đơn giản, không có lộ trình nào được dọn sẵn cho bạn đi, không một cuộc thử thách nào được sắp xếp để phù hợp với khả năng riêng tư của biết cứ ai.
Và khi tiến lên thì bao giờ ta cũng chỉ có một mình, để cáng đáng mọi việc, để chịu trận, và lớn lên.
11. Đừng bao giờ sống với chữ “nếu”
Nhiều người lúc phải cụ thể hoá một việc thì không làm cho đến nơi đến chốn, nhưng khi thất bại lại than vãn, đổ lỗi cho khách quan, hoàn cảnh, rồi lôi người này người kia ra làm nhân chứng, rằng mình xui xẻo, không được hỗ trợ, suýt nữa mình đã thành công,...
Trong cuốn sách The Loser (Người luôn luôn thất bại), tác giả đã có nhận xét vô cùng đích dáng: Người thất bại chưa vào cuộc chơi đã tìm sẵn những lý do để giải thích cho chính mình và cho người chung quanh tại sao mình thua hay thất bại.
Còn trong mọi bộ môn thể thao, người mang sẵn ADN của kẻ chiến thắng thường cắn răng nỗ lực đến giấy cuối cùng. Có bao nhiêu trận bóng mà bàn thắng được ghi trong những phút bù giờ.
Người thành công không bao giờ nuối tiếc kết quả, vì học đã thực sự “cho hết đi những nỗ lực có thể cho.”
Bí kíp để là một winner: Hãy nhìn nhận kết quả, không mang chút nuối tiếc, phân tích khuyết điểm và tiến lên. Bản chất của người hùng chân chính là thế.
12. Hãy để sự tự ái của bạn chôn sâu trong túi
Tự ái cá nhân là một thứ khó nuốt nhất cho những người chung quanh, nhất là khi bạn chưa có thành tích gì đáng kể.
Thực ra, chính những người đạt được nhiều thành công lại hiểu rất rõ rằng: Chỗ tốt nhất để đặt tự ái của họ chính là lúc họ đang đứng trước một công việc khổng lồ.
Tự ái đúng chỗ là khả năng tập trung mọi nghị lực để vượt qua chướng ngại vật.
13. Luôn luôn giữ thái độ tích cực với mọi người, trước mọi vấn đề
Bạn hãy tìm ra phương án giải quyết trước khi phát biểu, bằng không bạn nên giữ chút im lặng khiêm tốn.
Lời nói cần được tiết kiệm nhất là vào đúng lúc một người bạn đang lâm vào tình huống khó khăn. Bàn vào mà không đóng góp là một thái độ vô tri.
Trong ADN của con người, có một tố chất mà súc vật không có hoặc có ít, đó là óc sáng tạo.
Khi bạn có thái độ tích cực thì đâu đó trong cơ thể bạn, các hoá chất cấu tụ lại để cho phép trí tưởng tượng của bạn vượt ra khỏi biên giới của sự tầm thường, trái tim của bạn sẽ đập thình thình để thúc đẩy bạn tìm ra cái mới.
Thái độ tích cực không chỉ là một phản ứng tâm lý, mà là động lực của sự thay đổi, của sự phát minh.
Bạn càng suy nghĩ tích cực thì bạn sẽ càng phong phú trong suy diễn. Tinh tuý của bạn sẽ mang lại tinh hoa cho người chung quanh.
14. Trong đà tích cực nói trên, bạn hãy luôn luôn ý thức được rằng ngày nay, không có việc gì có thể thực hiện một mình
Ngày nay, không còn một dự án nào trên thế giới, cho dù là đơn giản đến đâu, được thực hiện bởi một đơn vị. Làm việc nhóm, tạo không khí làm việc tập thể, khởi động những hợp tác vượt biên giới đã trở thành rất đỗi bình thường.
Hợp tác là thái độ nhân văn, người với người. Chúng ta hãy ý thức rằng mình sinh ra để cùng nhau xây dựng. Bạn ạ, đừng bao giờ từ chối một kế hoạch làm việc nhóm!
15. Hãy luôn chủ động
Chủ động về thời gian: Bạn chớ có tạo ra tình huống bạn phải đợi ai, cho dù người bạn đợi quan trọng đến đâu. Lịch của bạn là trên hết, đừng để ai đó làm cho bạn không kiểm soát được thời gian của mình.
Chủ động về những lựa chọn: Cho đến cuối cùng, chính bạn là người chịu trách nhiệm cho cuộc đời mình. Đừng cho phép ai chi phối những lựa chọn trong cuộc đời bạn!
Chủ động về địa điểm: Nơi cư ngụ, nơi làm việc, nơi đi chơi, ăn tiệc là những địa điểm thuộc lựa chọn của mỗi cá nhân. Người thức thời bao giờ cũng bỏ chút thời gian để cân nhắc mình có nên mang thân tới một nơi nào đó. Không phải cứ được mời là bạn phải đi.
Chủ động chọn đối tác: Một kế hoạch có thành công hay không phụ thuộc vào cá tính, khả năng và thiện chí hợp tác của những nhân sự tham gia. Ai cũng có quyền lựa chọn người cùng đội, chọn người để hợp tác.
Nếu bạn không thoải mái với đội hình, bạn phải nói lên mong muốn của mình. Nếu bạn đưa ra đề xuất rồi mà vẫn chưa được thoả mãn thì khi ấy, bạn nên chọn cách rút lui.
Chủ động về lộ trình và chiến lược: Đừng bao giờ để cho ai đó lôi đi mà không biết mình sẽ đi đâu, vì sao phải đi và để làm gì. Bất cứ việc gì cũng có lý do, lộ trình và chiến lược.
“Xin bạn khắc ghi 10 chữ tôi tặng: ‘Bạn không thể thành công, nếu bạn không chủ động.’”
- GS. Phan Văn Trường.
16. Mỗi ngày tiến một tí
Nguyên tắc cuối cùng là hãy “mỗi ngày tiến lên một tí”, để rồi một ngày kia, công ty của bạn, hay chính bạn sẽ tiến lên vị trí số 1 của huyện, của tỉnh, của đất nước, thậm chí của toàn cầu.
Thành công không nằm ở một lĩnh vực cụ thể nào vì trong một thế giới hơn 7 tỷ người thì nhu cầu rộng như đại dương cho mọi loại sản phẩm. Thành công nằm ở vị trí của bạn ở đâu trên bản đồ toàn cầu.
Nếu mỗi ngày sản phẩm bạn tốt hơn lên, đẹp hơn lên với mức giá hợp lý thì chắc chắn bạn đã chọn đúng lộ trình tương lai.
“Không ai có thể xây thành Rome trong một ngày. ‘Mỗi ngày tiến một tí’ đã là châm ngôn của tôi trong nhiều năm. Không ai sinh ra đã biết hết, hiểu hết, giải lý được hết, thực hiện được hết. Nhưng chúng ta có có cả một cuộc đời để học thêm và trau dồi khối kiến thức và kỹ năng.”
- GS. Phan Văn Trường.
“Mỗi ngày tiến một tí” là nguyên lý, chứ không phải một cách để “sớm tới nơi”, vì trên lộ trình tạo chính mình và tạo giá trị cho xã hội, cái đích của cuộc đời sẽ lùi lại mãi mỗi khi mình muốn tiến thêm một bước.
Đây là một động thái, một thái độ sống vô cùng tích cực.
Biên tập: Visual Designer Tuấn Kiệt + Content Editor Hải Loan + Newsletter Specialist Thanh Ngà
Tìm hiểu thêm về Blog Cấy Nền Radio: Tại đây
Tham gia vào chuyên mục Lăng Kính: Tại đây
Xem thêm:
