Bài học từ GS. Phan Văn Trường: Giải quyết vấn đề và tầm nhìn chiến lược
Trong một radio trên Cấy Nền Radio về bí quyết thành công trong sự nghiệp, Thầy Phan Văn Trường đã nhấn mạnh hai yếu tố then chốt: khả năng giải quyết vấn đề và khả năng nhìn xa trông rộng.
"Người lãnh đạo giỏi không chỉ giải quyết được vấn đề của hôm nay, mà còn phải nhìn thấy và chuẩn bị cho những thách thức của ngày mai."
- GS. Phan Văn Trường
Đây là thông điệp xuyên suốt trong buổi chia sẻ của GS. Phan Văn Trường trên Cấy Nền Radio, một tập podcast đã thu hút hơn 200,000 lượt nghe và để lại nhiều giá trị cho cộng đồng. Trong bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng với nhiều biến động khó lường, những chia sẻ của Thầy về hai kỹ năng then chốt - khả năng giải quyết vấn đề và tầm nhìn chiến lược - càng trở nên có ý nghĩa hơn bao giờ hết.
Nghệ thuật giải quyết vấn đề: Vượt xa khỏi việc tìm giải pháp
Theo GS. Phan Văn Trường, bản chất của việc giải quyết vấn đề không nằm ở việc đưa ra giải pháp nhanh chóng, mà là khả năng nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện và tìm ra giải pháp bền vững. Người giỏi giải quyết vấn đề thường có khả năng "đọc" được những tầng nghĩa sâu xa của vấn đề, thấu hiểu được mối quan hệ giữa các yếu tố tác động, từ đó đưa ra những giải pháp thấu đáo và lâu dài.
“Những người có khả năng giải quyết vấn đề thường là những người đi xa nhất. Đó là những chặng đường, nếu bạn giải quyết được 3 vấn đề thì bạn sẽ đi được 3 chặng đường, còn người nào giải quyết được 10 vấn đề thì người đó sẽ đi được 10 chặng đường. Nó đơn giản có thế.”
Trong thực tế, một vấn đề thường không tồn tại độc lập mà liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau. Ví dụ, khi một doanh nghiệp gặp vấn đề về doanh số, nguyên nhân có thể đến từ chất lượng sản phẩm, chiến lược marketing, môi trường cạnh tranh, hay thậm chí là văn hóa công ty. Vì vậy, việc phân tích vấn đề cần được thực hiện một cách hệ thống và toàn diện.
Lắng nghe và trình bày: Yếu tố quyết định thành công
Điều đáng chú ý là cách thức trình bày giải pháp cũng quan trọng không kém việc tìm ra giải pháp. GS. Phan Văn Trường đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lắng nghe trong các cuộc họp. Thay vì vội vàng đưa ra ý kiến, hãy dành thời gian lắng nghe góc nhìn của những người khác. Cách tiếp cận này không chỉ thể hiện sự tôn trọng mà còn giúp ta thu thập được nhiều thông tin quý giá, từ đó hoàn thiện giải pháp của mình.
"Cuộc sống của mình không phải chỉ giải quyết những vấn đề, mà mình còn phải làm cho xã hội quý mến mình nữa.” – GS. Phan Văn Trường nhắn nhủ, việc giải quyết vấn đề không chỉ dừng lại ở kết quả cuối cùng mà còn là cách chúng ta tương tác và tạo dựng mối quan hệ với mọi người xung quanh.
Tầm nhìn chiến lược: Nghệ thuật của dự đoán và hành động
Bên cạnh khả năng giải quyết vấn đề, GS. Phan Văn Trường còn nhấn mạnh vai trò quan trọng của tầm nhìn chiến lược. Đây không đơn thuần là việc dự đoán tương lai, mà là khả năng nhận diện các xu hướng, đánh giá tác động của chúng và đưa ra các hành động chuẩn bị phù hợp.
"Dự đoán tương lai không phải là việc tưởng tượng viển vông, mà là khả năng nhìn nhận xu hướng và chuẩn bị cho những thay đổi sắp tới" - GS. Phan Văn Trường chia sẻ.
Tầm nhìn chiến lược không phải là những suy đoán mơ hồ, mà là sự phân tích dựa trên dữ liệu, sự hiểu biết sâu sắc về bối cảnh hiện tại và khả năng dự báo những biến động có thể xảy ra trong tương lai.
Người có tầm nhìn chiến lược tốt thường tập trung vào những kịch bản có xác suất cao xảy ra, tránh đưa ra những phỏng đoán thiếu cơ sở và có tính chất may rủi. Họ không chỉ nhìn thấy những gì đang diễn ra, mà còn có khả năng "nhìn xa trông rộng", thấy được những gì có thể diễn ra trong tương lai gần và xa.
Để làm rõ hơn về tầm nhìn chiến lược, Thầy có đưa ra ví dụ từ một trận bóng đá hoặc một vở kịch. Khi một đội bóng nhỏ phải đối đầu với một đội bóng lớn, hay khi một diễn viên trẻ đối mặt với một ngôi sao kỳ cựu, ta thường có thể đoán trước được kết quả.
Đội nhỏ khả năng cao sẽ gặp khó khăn, và người mới khó mà vượt qua được cái bóng của người đi trước. Tuy nhiên, người có tầm nhìn chiến lược không chỉ dừng lại ở việc dự đoán kết quả, mà còn là cách họ ứng xử trước và sau kết quả đó.
Ví dụ, thay vì chỉ tập trung vào kết quả cuối cùng, một người có tầm nhìn có thể quan sát và nhận thấy sự can đảm của đội nhỏ khi đối đầu với đội lớn. Họ có thể thấy những nỗ lực vượt bậc, sự cố gắng không ngừng nghỉ, và sự sáng tạo trong chiến thuật của những người yếu thế.
Thay vì chỉ nhìn vào kết quả thua cuộc, người này sẽ tôn vinh sự dũng cảm, sự nhiệt tình, và sự nỗ lực của đội nhỏ. Họ có thể nói, “Đội nhỏ này thật can đảm, họ đã chiến đấu hết mình dù phải đối đầu với một đội mạnh hơn rất nhiều. Họ đã cho chúng ta thấy tinh thần quyết tâm và sáng tạo tuyệt vời!”
Đây không chỉ là một lời khen ngợi mang tính động viên, mà còn thể hiện khả năng dự đoán tình huống và chọn một góc nhìn tích cực. Ngay cả khi kết quả đã được dự đoán trước, người có tầm nhìn chiến lược vẫn có thể tìm thấy những giá trị khác để tôn vinh và tạo ra ảnh hưởng tích cực. Bằng cách tập trung vào quá trình và sự nỗ lực, họ không chỉ khích lệ những người thua cuộc mà còn truyền cảm hứng cho những người khác, tạo ra một môi trường mà sự cố gắng và tinh thần chiến đấu được trân trọng hơn là chỉ kết quả cuối cùng.
Trong thời đại số hóa hiện nay, khả năng dự đoán và thích ứng với sự thay đổi trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Những doanh nghiệp thành công thường là những doanh nghiệp có khả năng nhận diện sớm các xu hướng công nghệ, thay đổi trong hành vi người tiêu dùng, và những biến động của thị trường. Họ không chỉ nhận diện được các xu hướng này mà còn có khả năng chuyển hóa chúng thành cơ hội phát triển.
Sức mạnh của sự khiêm tốn trong phát triển sự nghiệp
Xuyên suốt buổi chia sẻ, GS. Phan Văn Trường luôn nhắc đến tầm quan trọng của thái độ khiêm tốn. Sự khiêm tốn không đồng nghĩa với việc thiếu tự tin hay không dám bày tỏ quan điểm. Ngược lại, nó thể hiện qua cách tiếp nhận ý kiến đóng góp, sự cởi mở trong học hỏi, và cách thức trình bày quan điểm một cách tôn trọng.
Trong môi trường kinh doanh hiện đại, sự khiêm tốn còn là chìa khóa để xây dựng mối quan hệ bền vững với đồng nghiệp và đối tác. Nó giúp tạo ra môi trường làm việc cởi mở, nơi mọi người cảm thấy được tôn trọng và tự tin đóng góp ý kiến. Đặc biệt, trong vai trò lãnh đạo, sự khiêm tốn còn giúp thu hút và giữ chân nhân tài, tạo động lực cho đội ngũ phát triển.
Phát triển kỹ năng thông qua học hỏi và thực hành
GS. Phan Văn Trường nhấn mạnh rằng cả hai kỹ năng - giải quyết vấn đề và tầm nhìn chiến lược - đều có thể được phát triển thông qua học hỏi và thực hành liên tục. Người lãnh đạo cần thường xuyên cập nhật kiến thức, quan sát các xu hướng thị trường, và học hỏi từ những người đi trước.
Một phương pháp hiệu quả là việc nghiên cứu các case study từ những doanh nghiệp thành công. Qua đó, ta có thể học được cách họ phân tích vấn đề, đưa ra quyết định, và điều chỉnh chiến lược trong những tình huống khác nhau. Đồng thời, việc tham gia các dự án đa dạng, đối mặt với những thách thức mới cũng là cơ hội quý giá để rèn luyện và phát triển kỹ năng.
Lời kết
Những chia sẻ của GS. Phan Văn Trường không chỉ là những bài học về kỹ năng lãnh đạo, mà còn là những góc nhìn sâu sắc về cách thức phát triển bản thân trong môi trường công việc hiện đại. Bằng cách kết hợp khả năng giải quyết vấn đề, tầm nhìn chiến lược và thái độ khiêm tốn, chúng ta có thể xây dựng nền tảng vững chắc cho sự phát triển nghề nghiệp của mình. Đặc biệt trong thời đại số hóa với nhiều biến động như hiện nay, những kỹ năng này càng trở nên thiết yếu cho sự thành công của mỗi cá nhân và tổ chức.
Xem video đầy đủ:
Biên tập: Visual Designer Tiến Hiệp + Content Curator Đặng Hằng + Visual Designer Duy Khang + Content Editor Hương Giang + Newsletter Specialist Thanh Ngà
Tìm hiểu thêm về Blog Cấy Nền Radio: Tại đây.
Xem thêm:
